Najstarszy sejm walny koronny „dwuizbowy”. Zwołany w 1468 r. przez króla Kazimierza Jagiellończyka do Piotrkowa. Zostało ono poprzedzone spotkaniami króla Kazimierza z dygnitarzami i szlachtą na sejmikach prowincjonalnych, małopolskim w Wiślicy 25-30 czerwca 1468 r. i wielkopolskim, w Kole 13 lipca 1468 r. Czytaj więcej

Zwoływanie sejmów nadzwyczajnych (extraordynaryjnych) w Rzeczypospolitej przewidziane zostało w Artykułach henrykowskich z 1573-1576 r. W razie nagłej potrzeby upoważniano króla do zwołania sejmu normalnego nadzwyczajnego. Czytaj więcej

Osoba zastępująca w Rzeczypospolitej króla w okresie bezkrólewia. Po raz pierwszy powołano interreksa w bezkrólewiu po śmierci króla Zygmunta Augusta w 1572 r. Czytaj więcej

Elekcja viritim była instytucją ustrojowoprawną polegająca na ustanowieniu zwierzchniej władzy królewskiej w drodze osobistego udziału przedstawicieli szlachty w dokonywanym wyborze. Czytaj więcej

Sejm konwokacyjny (z łac. con "współ" i vocatio "wzywanie") był w Rzeczypospolitej pierwszym sejmem odbywającym się w momencie nastania bezkrólewia. Czytaj więcej

Sejm mający charakter specjalny, zwoływany w czasie pospolitego ruszenia, kiedy cała szlachta stawała na zgromadzeniu osobiście pod swoim chorągwiami ziemskimi w obozie wojennym (in loco campestri). Czytaj więcej

Nazwa dwóch sejmów, które zwołane zostały w szczególnych okolicznościach politycznych, kiedy w obu przypadkach dochodziło do wywierania na zwołanie sejmu, skład poselski oraz przebieg obrad silnej presji rosyjskiej, mającej znamiona obcej interwencji. Czytaj więcej

Sejm elekcyjny był drugim sejmem odbywającym się w okresie bezkrólewia. Zwoływany był pierwotnie w celu dokonania wyboru władcy, co stanowiło jego pierwsze, główne zadanie. Czytaj więcej

Sejm koronacyjny był sejmem zwoływanym w Pierwszej Rzeczypospolitej w czasie sejmu elekcyjnego po przeprowadzonym wyborze władcy. Czytaj więcej

Nazwa sejmu zwykłego, pochodząca od łacińskiego słowa pacificatio, czyli uspokojenie, zwoływanego w celu doprowadzenia do pojednania i uspokojenia nastrojów w państwie. Czytaj więcej

Sejmy prowincjonalne, zwane niekiedy generalnymi (conventiones generales), powstały na przełomie XIV i XV w. Rozwinęły się one za panowania króla Władysława Jagiełły, zwłaszcza w latach dwudziestych. Czytaj więcej

Sejmy z limity były sejmami odraczanymi na dalszy termin z pozostawieniem mocy uchwał podjętych przed odroczeniem oraz przy utrzymaniu ważności mandatów członków izby poselskiej na okres do zakończenia kadencji z limity. Czytaj więcej

Izba poselska była częścią składową dawnego Sejmu Polskiego, stanowiącą uosobienie jednego ze stanów sejmujących. Genezy jej wyodrębnienia w sejmie jako jego członu można doszukiwać się w sejmach zwoływanych w ciągu panowania króla Kazimierza Jagiellończyka. Czytaj więcej

Król był w Rzeczypospolitej dzierżycielem władzy najwyższej. Uznawany był jednocześnie, obok senatu i izby poselskiej, za osobny stan sejmujący, stanowiąc część składową sejmu. Początkowo jednak, kiedy w XV w. władza królewska zdecydowanie się umocniła, skupiła ona w sobie znaczną część suwerenności państwa. Czytaj więcej

Senat powstał, w trakcie wyłonienia się w ciągu XV w. izby poselskiej w sejmie jako reprezentacji szlachty, z przekształcenia rady królestwa, do której zaliczani byli dygnitarze królestwa, mianowani do niej przez króla. Czytaj więcej

Artykuły henrykowskie były aktem sejmu elekcyjnego przyjętym w dniu 12 maja 1573 r. podczas bezkrólewia po śmierci króla Zygmunta Augusta. Czytaj więcej