Sejm, który się rozszedł. Sejm w Piotrkowie. 1555.

Sejm zwołany został przez króla Zygmunta Augusta na wiosnę 1555 r. do Piotrkowa. Sejmiki przedsejmowe odbyły się na początku 1555 r. Obrady sejmowe toczyły się od 22 kwietnia do 15 czerwca 1555 r. W czasie obrad skupiono się przede wszystkim na sprawach wewnętrznych: reformacji i egzekucji praw, które szczególnie absorbowały ówczesnych. Zgłoszono wówczas propozycję zwołania soboru narodowego oraz swobody religijnej. Postulaty posłów przeprowadzenia daleko idącej egzekucji praw i dóbr spotkały się z oporem króla Zygmunta Augusta, który w trakcie obrad zbliżył się na tle tej sprawy do senatu, zasadniczo przeciwnego realizacji tego programu, wchodząc w ten sposób w konflikt z izbą poselską. Z powodu sporów wewnętrznych sejm nie podjął spraw, na których królowi zależało, a mianowicie kwestii zagrożenia Litwy ze strony Moskwy. Sejm rozszedł się we wzajemnej niechęci, zwłaszcza ze strony króla, nie podjąwszy żadnych konstytucji i uniwersałów, z wyjątkiem pewnych decyzji w sprawach mniej ważnych.

Zobacz: Dzienniki sejmów walnych koronnych za panowania Zygmunta Augusta, Króla Polskiego, X. X. Litewskiego, 1555 i 1558 r. w Piotrkowie złożonych, Wydanie braci Lubomirskich, Kraków 1869; A. Sucheni-Grabowska, Zygmunt August król polski i wielki książę litewski 1520-1562, Warszawa 1996;.A. Sucheni-Grabowska, Sejm w latach 1540-1587, w: Historia sejmu polskiego, t. 1, Warszawa 1984, red. J. Michalski, s. 114-216. Ustawodawstwo zob. Volumina Constitutionum, T. 2, cz. 1, Do druku przygotowali S. Grodziski, I. Dwornicka, W. Uruszczak, Warszawa 2005, s. 69-71.